کودکی با اعتماد به نفس بالا می تواند با ارزش ترین سرمایه ای باشد که والدین برای کودک شان ایجاد می کنند.
اگر به دنبال آن هستید که فرزندی موفق و جرآت مند پرورش دهید، آگاهی از روش های ایجاد اعتماد به نفس به شما کمک می کند تا بتوانید راحت تر به هدف تان برسید.
با ادامه ی مطلب همراه باشید تا شما را با مهم ترین دانستنی های رشد اعتماد به نفس در کودکان بیشتر آشنا کنیم.
کودکی با اعتماد به نفس بالا
در اولین قدم باید بدانید که مسئولیت کودکی با اعتماد به نفس بالا با خود اوست و در این مسیر شما می توانید تسهیل گر باشید.
می توان گفت بنای اعتماد به نفس شبیه به ساختمانی است که برای ساخت آن همکاری مجموعه ای از افراد ضروری است و شما تنها یکی از آن مجموعه هستید.
برای رشد اعتماد به نفس از دستورالعمل های زیر استفاده کنید:
۱. به فرزندتان مسئولیت بدهید.
هیچ چیز به اندازه مسئولیت دادن به کودکان باعث کودکی با اعتماد به نفس بالا نمی شود، پس سعی کنید به فرزند خود مسئولیت های متناسب با سن اش را منتقل کنید.
در چنین شرایطی خواهید دید که خواهید دید که هرگاه او مسئولیت اش را انجام می دهد چه رضایت خاطری پیدا می کند و احساس می کند که در خانواده اش فرد واقعا مهمی است.
به عنوان مثال می توانید از کودک ۳ یا ۴ ساله خود بخواهید جعبه دستمال کاغذی را روی میز ناهارخوری بگذارد و یا از کودک ۷ ساله بخواهید تا لباس ها را پس از خشک شدن تا کند و در قفسه های مربوط به خود قرار دهد.
۲. احساس مستقل بودن و توانستن را تقویت کنید.
اگر از آن دسته والدینی هستید که در کوچک ترین موقعیت ها نیز برای فرزندتان تصمیم می گیرید و به او اجازه ی روبه رو شدن با هیچ چالشی را نمی دهید، کودکی ضعیف و فاقد اعتماد به خویشتن خواهید داشت.
به جای این شیوه ی برخورد، سعی کنید این احساس درونی را در او به وجود آورید که خودش باید مشکلاتش را حل کند.
به عنوان مثال از او بپرسید ” برای حل این مساله نظرت چیست و یا چه فکری داری؟ ” این کار باعث می شود تا کودکی با اعتماد به نفس بالا داشته باشید که می تواند برای خودش تصمیم بگیرد.
۳. تلاش کودک را تقویت کنید.
عده ای از والدین با هدف داشتن کودکی با اعتماد به نفس بالا، ارزش تشویق کار را بین می برند. نیازی نیست هر کار کوچک و بزرگی را دایما تشویق کنید.
به جای تشویق کردن دائمی کودک بابت کارهای ریز و درشتش بهتر است «تلاش» او را تشویق کنید.
جملاتی نظیر تو بهترینی، تو همیشه موفق می شی و… باعث می شود که کودک ارزش خود را در گرو درست و کامل انجام دادن کارها بداند و حتی دچار اعتماد به نفس کاذب شده یا اضطراب و استرس کامل بودن تا ابد رهایش نکند چون گمان می کند اگر این کار را به بهترین نحو ممکن انجام ندهد دیگر ارزشی نزد شما نخواهد داشت.
به جای این جملات می توانید بگویید:
- «تو همیشه تلاشت رو می کنی»،
- «اینکه اینقدر تلاش می کنی خیلی برای من ارزشمنده»
با این جمله ها ارزش تلاش کردن را به او می فهمانید نه صرفا برنده شدن و جلو افتادن از بقیه را.
۴. به فرزندتان عشق بی قید و شرط دهید.
ممکن است سوال کنید معنی این عبارت چیست؟
حتی ممکن است بدلیل اینکه خودتان چنین موقعیتی را تجربه نکرده اید و اجرای ان را سخت و یا ناممکن بدانید.
در حقیقت، عشق بی قید و شرط مهم ترین کاری است که شما به عنوان والدین می توانند در حق کودکان خود انجام دهید.
بسیاری از والدین با این سوال مواجه اند که ما چه می توانیم بکنیم تا کودکی با اعتماد به نفس بالا داشته باشیم، آن ها را قادر به همدلی با دیگران کنیم و کاری کنیم تا جایی که می توانند موفقیت در زندگی را تجربه کند؟
شاید مهم ترین پیامی که یک والد می تواند به کودکش انتقال دهد، این باور است که صرفا حضور او موجب شادی و لذت است .بودن کودک یک هدیه گرانبهاست که نیاز به هیچ شرط دیگری ندارد.
پذیرش بی قید و شرط به این معناست که فرزندشما مجبور نیست چیزی را ثابت کند، کار ویژه ای انجام دهد و یا فردی خاص باشد. بلکه تنها همان گونه که هست برای پدر و مادر ارزشمند است.
پیشنهاد مشاور: تکنیک های افزایش اعتماد به نفس کودکان
۵. تشویق صحیح را فراموش نکنید.
هر کودکی نیاز به شکلی از حمایت از جانب عزیزانش دارد که این پیغام را می دهد ” ما به تو ایمان داریم. ما تلاش هایت را می بینیم .ادامه بده”
در حقیقت تشویق یعنی تشخیص دادن پیشرفت و نه فقط پاداش دادن به نتیجه.
پس اگر کودک تان با مسئله ی درسی دست و پنجه نرم می کند، به جای اینکه بگویید
“نه این طوری نیست، بذار برات حلش کنم”،
بگویید ” خیلی داری تلاش می کنی ، تقریبا به جواب رسیدی”
لازم است به این نکته توجه کنید که تشویق و تحسین متفاوت هستند.
به زبان ساده می توان گفت، تحسین پاداش به انجام کار است ، در حالی که تشویق پاداش به فرد است (“تو تونستی ” به جای “من به تو افتخار می کنم”)
تحسین ممکن است به کودک بفهماند که تنها وقتی خوب است که کاری را درست انجام داده باشد. از سوی دیگر تشویق ، به رسمیت شناختن تلاش کودک است.
بنابراین گفتن جمله ی ” خب بهم بگو بازی چطور بود. دیدمت چطور حمله می کردی “مفید تر از گفتن ” تو بهترین بازیکن تیمی ” عمل می کند .
اگر از آن دسته والدینی هستید که دایما تحسین می کنید یعنی منتظر هستید تا فرزندتان در کاری موفق شود و بعد موفقیت او را تحسین کنید لازم است بدانید که این کار اعتماد به نفس او را خدشه دار می کند چراکه همواره با فشاری برای انجام کار و نیاز مداومی به تایید دیگران روبه روست.
بنابراین تحسین را کنار بگذارید و آزادانه او را تشویق کنید؛ این به کودک تان کمک می کند تا با احساس خوبی نسبت به خود رشد کند و از تلاش و کوشش خود لذت ببرد.
۶. احساسات، افکار، نیازها و خواسته های کودک را بپذیرید و به آن به احترام بگذارید.
این بدان معناست که فرزندتان را بدون قید و شرط دوست داشته باشید و به او احساس امنیت و آرامش دهید، او را همانطور که هست بپذیرید و به عنوان یک شخص برای فرزند خود ارزش قائل شوید. همه چیز در مورد ایجاد ارتباط قوی با فرزندتان از طریق همدلی، عشق و احترام است. اجازه دهید فرزندتان احساس کند که دوستش دارید، ارزشمند است و دیده می شود.
۷. مرزها و حدود مشخصی را تعیین کنید که منصفانه، غیر ظالمانه و قابل مذاکره باشد.
همه روانشناسان موافق هستند که کودکان برای رشد به مرزهای روشن نیاز دارند تا کودکی با اعتماد به نفس بالا شوند. چنین محدودیت هایی به کودک احساس امنیت داده و مبنای روشنی برای ارزیابی رفتارشان می باشد. به کودک در آن محدوده ها آزادی بدهیم تا احساس کند که می تواند زندگی خود را کنترل کند.
۸. روی نقاط قوت کودک تمرکز کنید.
مهم است که به فرزندتان کمک کنید تا استعدادها و ویژگی های منحصر به فرد خود را کشف کند و برای نقاط قوت خود ارزش قائل شود. اگر کودک انرژی خود را بر رشد نقاط قوت متمرکز کند به مرور رشد می کند و کودکی با اعتماد به نفس بالا می شود.
۹. مهارت های اجرایی را به کودک آموزش دهید
مهارت‌های اجرایی مهارت‌های بنیادی مبتنی بر مغز هستند که برای اجرای وظایف مورد نیاز می باشند و عبارت هستند از: سازمان‌دهی، برنامه‌ریزی، شروع کار، ماندن در کار، کنترل تکانه‌ها، تنظیم احساسات و سازگاری و انعطاف‌پذیری. این مهارت ها برای یادگیری و رشد بسیار مهم هستند.
۱۰. اجازه دهید کودکتان راه خودش را پیدا کند.
وقتی به فرزندانمان این فضا را می دهیم که خودشان با مشکلات مبارزه کنند، یاد می گیرند که مسائل را حل کنند و به توانایی های خود اطمینان داشته باشند که متعاقباً بر عزت نفس آن ها تأثیر می گذارد. در عین حال، آن ها یاد می‌گیرند که چگونه با احساسات بد ناشی از شکست‌ها و چالش‌ها کنار بیایند. اضطراب، ناامیدی، رقابت و چالش به کودکان کمک می کند تا از منطقه امن خود خارج شده و رشد کنند.
۱۱. احساس تعلق ایجاد کنید.
مطالعات نشان می دهد که حس تعلق قوی با عزت نفس بالا رابطه دارد. می توانید داستان هایی از خانواده خود به آن ها بگویید یا در مورد پیشینیه خانواده خود صحبت کنید.
۱۳. بازی آزاد را در اولویت قرار دهید.
طبق تحقیقات انجام شده، بازی آزاد برای رشد سالم کودکان بسیار مهم است. به ویژه، کودکان برای ایجاد اعتماد به نفس و عزت نفس باید برای بازی های بدون ساختار وقت بگذارند.
۱۴. الگوی عزت نفس سالم.
اعمال ما همیشه بلندتر از حرف هایمان است. در خانواده هایی که کودکان از عزت نفس سالمی برخوردار بودند، والدین نیز از سطح بالایی از عزت نفس برخوردار بودند. بنابراین کار بر روی عزت نفس خودتان همیشه یک موقعیت برد-برد برای شما و فرزندتان است.
۵ قصه برای اموزش احساسات کودکان